Nedavno sam pročitao knjigu „Izmišljanje vina: Istorija jednog od najstarijih ljudskih zadovoljstava“ autora Pola Lukača („Inventing Wine“, Paul Lukacs) u kojoj je, istina, dosta ponavljanja, ali bez obzira na to sadrži mnoštvo priča iz istorije vinarstva koje nas i danas mogu nečemu naučiti.

Vredna arheološka otkrića vezana za istoriju vina i vinarenja događaju se gotovo svakodnevno širom Egipta, Kine, Mongolije, Južne Amerike.

Zemun se ne može podičiti slavnom vinskom istorijom kao vinska regija, no ipak je ostavio neizbrisiv trag u vinskoj istoriji na ovim prostorima u 19. i 20. veku, ponajviše zahvaljujući čuvenoj nemačkoj porodici Mozer, jednoj od najbogatijih i najuticajnijih porodica u Zemunu u to vreme.

U proleće 1905. godine čitav svet se okupio na otvaranju Svetske izložbe u Liježu (Belgija). Belgija je želela da potvrdi status industrijske velesile, a ujedno da proslavi 75 godina nezavisnosti i 40 godina vladavine kralja Leopolda Drugog.

Kafane i gostionice u Beogradu su bile izuzetno važne za razvoj vinarstva u Srbiji u drugoj polovini 19. i na početku 20. veka. U drugoj polovini 19. veka je na teritoriji Beograda poslovalo više od 300 kafana, mehana i gostionica. Kafane su bile mesta društvenog života u gradu (kao što je to uostalom i danas slučaj). Stoga ne čudi da su se vina, pored potrošnje u domovima, u tim gostionicama i kafanama najviše i konzumirala.

Srbija je uspešno uhvatila korak sa svetom u vinarstvu u godinama nakon filoksere ponajviše zahvaljujući aktivnostima tadašnjih vlasti i brojnim stručnjacima koji su donosili u Srbiju savremena znanja iz zemalja sa razvijenom vinskom tradicijom.

Prilikom izgradnje hidrocentrale Đerdap trajno je nestalo i mesto koje je po mnogo čemu bilo jedinstveno na Balkanu. To mestočetiri kilometra nizvodno od Tekije ostalo je zapamćeno kao Ada Kale, usko ostrvo usred Dunava koje je potopljeno 1970. godine podizanjem nivoa vode.

Vijugavi put vodi kroz pitomi Levač. Na sve strane se smenjuju plodni voćnjaci i vinogradi, a 12 kilometara od Oparića, smešten je manastir Kalenić. Manastir je podignut u vreme despota Stefana Lazarevića i danas se svrstava među najznačajnije spomenike kulture u Srbiji sa očuvanim živopisom iz 15. veka. Manastir je od samog nastanka duhovni svetionik Levča koji je zajedno sa lokalnim stanovništvom prolazio kroz turbulentnu istoriju naših prostora.

U Podgorici je 20. februara 1893. godine osnovana Knjaževska crnogorska zemljodjelska škola. Za prvog upravitelja postavljen je dr. Filip Jergović, izuzetno značajnih ličnosti za razvoj crnogorskog vinarstva, koji je ostao upamćen i po tome što je jednom prilikom opisao Crnu Goru rečima: „Golo kršje i pitoma loza“.

Ljubitelji vina u Srbiji sve veću pažnju poklanjaju mestu na kojem je grožđe nastalo. Kao da dolazi vreme kada više neće biti dovoljno da se zna da vino potiče iz Župe, već će podjednaku pažnju izazivati i mikrolokaciji, odnosno vinograd iz kojeg je vino nastalo.